Ponieważ Internet jest pełen mniej lub bardziej wiarygodnych źródeł o możliwościach walki z wirusami, bakteriami i innymi patogenami warto poświęcić chwilę na uporządkowanie wiedzy i obalenie niektórych mitów, które można włożyć między bajki. Szczególnie dużo legend narosło wokół lamp UV-C oraz ozonowania dlatego przyjrzyjmy im się bliżej.
Lampy UV-C są szkodliwe dla zdrowia.
Częściowo prawda.
Promieniowanie UV-C zabija drobnoustroje poprzez uszkodzenie ich DNA lub RNA (więcej o tym we wpisie: Walka z COVID-19 za pomocą promieniowania UV). Skoro działa szkodliwie np. na bakterie i wirusy, to także na zwierzęta, rośliny i ludzi. Należy jednak pamiętać, że promieniowanie UV-C działa tylko na te organizmy, które są wystawione na jego bezpośrednie działanie. Zatem jeśli światło nie pada bezpośrednio na nas, nasze dziecko lub psa jesteśmy całkowicie bezpieczni. Krótko mówiąc wystarczy włączyć lampę kiedy nikt nie przebywa w danym pomieszczeniu i sterylizacja jest dla nas w 100% bezpieczna podobnie jak przebywanie w pomieszczeniu zaraz po wyłączeniu lampy. Warto jednak pamiętać, że wejście do pomieszczenia zaraz po sterylizacji jest bezpieczne tylko w wypadku lamp nie wytwarzających ozonu (ozone-free). W innym wypadku konieczne jest dokładne wietrzenie pomieszczenia!
Promieniowanie UV-C przenika przez ściany tak jak Wi-Fi.
Fałsz.
Długość fali promieniowania UV-C to zakres 100 – 280 nm (nanometrów), który nie pozwala na przenikanie większości przeszkód. Jest to podstawowy powód dla którego żarówki do lamp UV-C nie mogą być wykonane ze zwykłego szkła tylko ze specjalnego szkła kwarcowego. Zwykłe szkło nie wypuściłoby promieniowania poza wnętrze żarówki, a przecież właśnie o to chodzi w sterylizacji. Takie właściwości fizyczne powodują, że światło UV-C sterylizuje powietrze i powierzchnię na które trafia, ale nie jest w stanie zadziałać za żadną przeszkodą na którą trafi. Wystarczy kawałek folii, szkła lub inne stałe przedmioty aby zatrzymać promieniowanie UV-C.
Przez światło UV blakną kolory.
Prawda.
Światło UV rzeczywiście odbarwia materiały, dzieje się tak zarówno w wypadku naturalnego światła słonecznego jak i światła UV wytwarzanego sztucznie przez żarówki. Dlatego warto zawczasu zadbać o te przedmioty, które mogą utracić głębię koloru i nie wystawiać ich na działanie światła, np. obrazy. Warto pamiętać, że fotografie w szklanych antyramach są bezpieczne (szkło zatrzymuje promieniowanie UV).
Światło UV-C jest takie samo jak słoneczne i pomaga roślinom w procesie fotosyntezy.
Fałsz.
Słońce co prawda emituje promieniowanie UV-C, jednak na szczęście dla nas nie dociera ono do powierzchni naszej planety ponieważ jest zatrzymywane w górnych warstwach atmosfery. UV-C jest promieniowaniem szkodliwym dla wszystkich organizmów żywych, w tym także dla roślin. To co zabija bakterie i wirusy szkodzi też większym organizmom np. roślinom. Dlatego długie naświetlanie roślin lampami UV-C doprowadzi do ich obumierania.
Promieniowanie UV-C zabija bakterie, roztocza i grzyby, ale wirusy nie.
Fałsz.
Żeby zrozumieć dlaczego to zdanie to fałsz, najlepiej przeczytać tekst: Czy można walczyć z COVID-19 za pomocą promieniowania UV? W dużym skrócie promieniowanie UV-C niszczy łańcuchy DNA i RNA w wyniku czego patogeny obumierają lub trwale tracą zdolność do reprodukcji. DNA lub RNA występują w bakteriach, roztoczach, grzybach i wirusach, zatem UV-C działa na każdy wymieniony patogen, także na wirusy.
Obiekty naświetlane UV-C są rakotwórcze.
Częściowo prawda.
Promieniowanie UV-C (długość fali 100 nm - 380 nm) nie jest tym samym co promieniowanie rentgenowskie (długość fali 10 pm [pikometrów] - 10 nm). Fala UV-C nie przenika przez ściany ani nawet zwykły karton czy plastik. Skoro nie jest w stanie przeniknąć papieru to tym bardziej nie da się nią napromieniować czegokolwiek za przesłoną. Aby jednak oddać sprawiedliwość należy zaznaczyć, że UV-C jest niewidzialne i ma duży wpływ na starzenie się skóry i może inicjować zmiany nowotworowe podobnie jak światło słoneczne, a tym bardziej światło emitowane w solariach. . Jednak aby uniknąć ryzyka wystarczy wyjść z pomieszczenia w którym włączona jest lampa UV-C. Przestrzeń i produkty naświetlane UV-C nie stają się rakotwórcze.
Lampami UV-C nie wolno naświetlać żywności.
Częściowo prawda.
Aby zrozumieć czego nie należy robić, na początku musimy podzielić żywność na dwie kategorie: produkty w opakowaniach oraz warzywa, mięso i owoce. Nie ma żadnych przeciwwskazań w naświetlaniu wszelkiej maści opakowań z żywnością w celu ich sterylizacji. Zatem jeśli uważasz, że jakieś opakowanie jogurtu, soku, mąki itp. powinny być zdezynfekowane po przyniesieniu ze sklepu to bez przeszkód możesz do tego użyć światła UV-C. Ważne by nie robić tego z produktami pozbawionymi opakowań, które przez to mogą się znacznie szybciej zepsuć. Dlatego nie naświetlaj bezpośrednio owoców, warzyw, mięsa, soków ani np. mleka. Jeśli natomiast chcesz zdezynfekować np. umyte wcześniej naczynia to nie ma co do tego żadnych przeszkód.
Światło UV-C nie przechodzi przez szkło ani plastik.
Prawda.
Długość fali światła UV-C nie pozwala jej na przenikanie przez zwykłe szkło ani plastik. Właśnie z tego powodu promienniki (żarówki) UV-C są wykonane ze specjalnego szkła kwarcowego, które pozwala łatwe przenikanie promieniowania UV-C. Jednak szkło kwarcowe nie jest powszechnie stosowane i nie ma przeszkód przez obserwowaniem działania lamp UV-C zza zwykłej szyby. Podobnie jest np. z plexiglasem, który zatrzymuje promieniowanie UV-C. Aktualnie producenci poszukują specjalnych przezroczystych materiałów, które pozwalają na przepuszczanie światła UV-C, póki co w powszechnym użytku są jedynie szkło kwarcowe oraz specjalne produkowane w tym celu silikony.
ความคิดเห็น